Prawo pierwszej nocy
Prawo pierwszej nocy nigdzie w źródłach historycznych nie udokumentowane przekonanie o prawie przysługującym średniowiecznym feudałom europejskim do spędzania pierwszej nocy z żonami swoich poddanych, po zawarciu przez nich małżeństwa. Pogląd ten rozpowszechniony przez francuskich encyklopedystów, m.in. Voltera stanowi przejaw uczonego zabobonu. Natomiast jest faktem, że pan feudalny wyrażał zgodę na zawarcie małżeństwa poza granicami swego terytorium i dokonywał przy świadkach symbolicznego położenia ręki lub nogi na łożu małżeńskim z jednoczesnym wypowiadaniem pewnych terminów prawnych. Inna sprawa, jeśli chodzi o pozaeuropejskie kręgi kulturowe, gdzie rzeczywiście prawo to było egzekwowane, np.: niektóre ludy afrykańskie, Ameryka przedkolumbijska, kler buddyjski w Azji.
łac. ius primae noctis 'prawo pierwszej nocy'
fr. droit du seigneur 'prawo pana'.
oprac. Radosław Zieleziński