Inkwizycja

Ostatnia modyfikacja tematu:
Dział "Wiara"
Encyklopedia OKIEM - strona główna


Inkwizycja. Narosłe wokół niej mity każą zapomnieć, że była najbardziej humanitarną instytucją czasów średniowiecznych. Wniosła do cywilizacji zdobycze, którymi teraz się chlubimy. Kłamstwa wokół niej mówią jednak, że była zbrodnicza i przelała morze niepotrzebnej krwi. Papież jednak przeprosił i miał rację.


Spis treści
** Krew, stosy, zbrodnia
** Zalety
** Inkwizycja a państwo
** Encyklopedie o Inkwizycji
Strony pokrewne
** Katarzy

Krew, stosy, zbrodnia

Powód powołania
Inkwizycja Kościelna była instytucją powołaną dla zatrzymania działalności katarów i albigensów. Były to bardzo destrukcyjne ruchy, dopuszczające się morderstw przez zamurowanie w celi głodowej. Świat był doskonałym dziełem diabła. Wg nich najlepsze było niedopuszczanie do narodzin dzieci - aborcja w każdej postaci.


Inkwizycja a rewolucja
Inkwizycja hiszpańska w ciągu 400 lat uśmierciła min. 2-krotnie mniej osób niż rewolucja francuska w ciągu kilku pierwszych lat. Było to max. 30.000 (75 rocznie). Rewolucja francuska w latach 1792-1794 36.000 w tym 12.000 bez sądu (18.000 rocznie). W Hiszpanii w latach 1936-39 zgładzono ponad 60.000 za takie zbrodnie, jak arystokratyczne urodzenie, zbyt duży majątek, zbyt wysokie wykształcenie, bądź śluby zakonne. Liczba 30.000 ofiar Inkwizycji jest jednak i tak grubo przesadzona. Wg najnowszych badań historycznych w latach 1560-1700 spalono ... 500 osób. Wg niektórych źródeł liczba ofiar Rewolucji była znacznie większa "...liczba ofiar śmiertelnych wyniosła co najmniej 300 tysięcy." (Nowy porządek świata. - William T. Still, wyd. Wers, Poznań 1995, str. 97.) "...w czasie wojny domowej w Wandei padło 200 tysięcy ofiar...pisząc (ks. Poradowski) o ponad 400 tysiącach poległych." Kościół a rewolucja francuska. - (J. R. Nowak, Fundacja Nasza Przyszłość, Szczecinek 1999, str. 70.) (nad. Radosław Zieleziński)

Inkwizycja w Ameryce
W Meksyku pomiędzy rokiem 1574 a 1715 odbyło się... 39 egzekucji

Tortury - rzadko
Wbrew opinii tortury stosowane przez Inkwizycję były bardzo rzadko. W każdym razie rzadziej niż w ówczesnych sądach. Często kończyło się na podpisie pod oświadczeniem lub zeznaniu świadka. (prof. Adriano Prosperi "Tribunali della coscienza")

20 stosów na 106 lat
W najgorętszym okręgu Bajadoz w Hiszpanii w ciągu 106 lat (1493-1599) na stos skazano 20 osób.

2 % skazanych
Inkwizycja skazywała na śmierć. O tym wiedzą wszyscy, ale nie wszyscy słyszeli, że było to 2% wyroków. Ponadto liczne z tych wyroków papieże odwoływali. Niestety, do owych odwołań nie stosowali się królowie, którzy te kary jednak wymierzali - mimo woli Kościoła. (prof. Adriano Prosperi "Tribunali della coscienza")

Czy Bernard Gui był okrutny
Ulubiony filmowy inkwizytor Tuluzy Bernard Gui w latach 1307-1323 na 100 wyroków wydawał średnio 1 skazujący na ... przekazanie sądom świeckim - które na ogół jednak skazywały na śmierć. Działo się to w środku nieformalnego państwa Albigensów. Hmmm... fanatyk, okrutnik, a może bestia? W ciągu swojego życia doprowadził do skazania na śmierć aż 42 osoby.

Krwiożerczy inkwizytor z Padwy
Jeden z typowych inkwizytorów działający w XIII wieku w okolicach Padwy w ciągu 12 lat działalności wydał aż ... 5 wyroków śmierci.

Turyn w XIV w.
W całej diecezji turyńskiej w ciągu XIV wieku skazano na śmierć 22 osoby

Sytuacja w epicentrum
W połowie XII wieku Carcassonne było centrum ruchów heretyckich. Działała tam ostro Inkwizycja, która w latach 1245-1257 skazała na śmierć ... 21 osób. (za: Robert Żurek w: ''Fronda'' nr 33)

Inkwizytorzy bezkarni?
Cieszący się ponurą sławą inkwizytor Robert le Petitle został przez papieża pozbawiony funkcji, a przez współbraci zamknięty w lochu. Ostrzy Inkwizytorzy szybko też kończyli swój żywot - jak Konrad z Magdeburga (1233), Piotr z Werony (1252) czy Pedro Arbues z Hiszpanii (1486)

Za co skazano Galileusza
Opublikował nieudowodnioną teorię jako PEWNIK, nie potrafił jej udowodnić i, co więcej, napisał w sposób zakrawający na herezje. Jedynym dowodem, jaki przedstawił, były odpływy i przypływy (co jak wiadomo jest spowodowane przez Księżyc, a nie obroty Ziemi dookoła Słońca. Zostało to dopiero potwierdzone w 1748). Karą dla Galileusza było: Raz w tygodniu odmówić SIEDEM psalmów. Kara wygasła po trzech latach. Galileusz, jako że uważał się za wierzącego, "karę" kontynuował.

Sąd boży
We wczesnym średniowieczu stosowano tzw. sąd boży, w którym Bóg miał wydać wyrok na skazańca. Był to np. ''próba gorącej wody'' - zanurzanie we wrzątku bez śladu oparzeń, próba ognia - przechodzenie przez ogień, próba krzyża, gdzie oskarżony i oskarżyciel musieli stać ze skrzyżowanymi na piersiach rękami tak długo aż jeden z nich upadnie. Istniała też, opisywana w Biblii próba czystości gdzie niewiasta podejrzana o cudzołóstwo miała pić wodę zmieszaną z pyłem z posadzki tabernakulum. Jeśli "zgniło jej łono" okazywała się winną. Próbę tą wspomagały z pewnością choroby weneryczne; Sądy boże zostały zakazane przez sobór laterański w 1215 r.

Polowanie na czarownice
Akty tzw. "Sądów Bożych" (zakazanych przez Sobór laterański w 1215), palenie na stosie, procesy tylko po denuncjacji wystąpiły dzięki działaniom dwóch inkwizytorów świeckich, Henryka Institora w północnych Niemczech i Jakuba Sprengera w Nadrenii. Po śmierci papieża Innocentego VIII, który bardzo przejął się sprawą czarów, wydali oni komentarz - podręcznik dla inkwizytorów. Komentarz potępił wyraźnie papież Aleksander VI i niejednokrotnie uchylał wyroki w procesach o czary.

Luter o Koperniku
"Ludzie słuchają improwizowanego astrologa, który za wszelka cenę chce udowodnić, że to nie niebo się kreci, lecz ziemia. Aby wystawić na pokaz inteligencję, wystarczy coś wymyślić i podać to jako pewnik. Ów Kopernik, w swojej głupocie, chce zburzyć wszystkie zasady astronomii" (za V. Messori ''Czarne karty Kościoła'')

Protestanci o teorii kopernikańskiej
Kepler za nauczanie teorii kopernikańskiej został usunięty z protestanckiego kolegium teologicznego w Tybindze. Za nauczanie teorii sprzecznej z Biblią. (za V. Messori ''Czarne karty Kościoła'')

Protestanci o innowiercach
Należy przypomnieć nienawiścią, jaką pałał Luter i inni do Żydów. Twierdził, że należy dokonać eksterminacji tego narodu i wypędzić go z Europy. Miał poza tym prawdziwą obsesję na punkcie czarownic.

Błędy Inkwizycji
Inkwizycja nie była instytucją scentralizowaną. Odpowiedzialność ponosili głównie ówcześni inkwizytorzy - dobierani bardzo staranni jako ludzie oświeceni i moralnie nieskazitelni. Mimo to zdarzały się (nieliczne!) przypadki złych inkwizytorów, którzy jednak byli odwoływani i skazywani, jak np. Robert le Bourge (XIII w.), który po kilku latach działalności został osadzony w więzieniu.

Przeprosiny
Pomimo wiedzy o znacznych różnicach (na plus) inkwizycji i sądownictwa oraz braku wpływu na niektóre świeckie wyroki inkwizycyjne, papież Jan Paweł II przeprosił za błędy. Do tej pory nie uczyniła to ani jedna władza świecka, ani jeden rząd, król, cesarz czy parlament.


początek strony

Zalety

Tortury - łagodniej
Tortury uznawano jako metodę śledczą w całym świecie. Inkwizycja wprowadza dwa zastrzeżenia. Nie mogły prowadzić do okaleczeń i uszkodzenia zdrowia, a zeznania musiały być powtórzone dobrowolnie. Zeznania na torturach nie były brane pod uwagę. Z tych powodów były rzadko stosowane.

Chorych nie sądzono
To Inkwizycja wprowadziła zasadę, że nie wolno sądzić ani karać osób chorych psychicznie.

Uniewinnienie na stosie
Nawet już na stosie, gdy skazany publicznie się ukorzył, unikał śmierci.

Więzienie Inkwizycyjne
Często jako więzienia wykorzystywano cele klasztorne. Dopiero w razie złego zachowania lub niesubordynacji stosowano specjalne więzienie. Inkwizycja stosowała skrócenie kary za dobre sprawowanie oraz zwolnienie przez zaświadczenie proboszcza. Całkowicie nie do pomyślenia w ówczesnych sądach.(prof. Adriano Prosperi "Tribunali della coscienza")

Protest uznany
Znany jest (nie jeden) przypadek więźnia, który protestował strajkiem głodowym przeciw złym warunkom. Był wypuszczony na wolność i złożył pisemne podziękowanie.(prof. Adriano Prosperi " Tribunali della coscienza")

Śmierć też humanitarnie
Często przy wykonywaniu kary stosu stosowano wcześniejsze szybkie pozbawienie życia, aby skazaniec nie męczył się. Taki sposób w sądownictwie świeckim przyjął się dopiero w XX wieku. W owym czasie sądy znały 21 rodzajów śmierci w torturach.

Inkwizycja przeciw karom
Z dekretu Grzegorza IX wynika, że trybunały inkwizycyjne były powołane m.in. do tego, aby nie dopuścić do karania za herezję osób niewinnych. Związane to było z tym, że przedtem sprawy o herezje, wytaczane przez sądy świeckie, powodowały potworny chaos, tortury i wiele kar śmierci.

Humanitaryzm Inkwizycji
Inkwizycja była pierwszą instytucją, która wprowadziła obrońcę z urzędu dla każdego. Kary były generalnie łagodniejsze od kar wydawanych przez sądy cywilne. Kara śmierci zawsze była humanitarna, w przeciwieństwie do śmierci w męczarniach stosowanych przez wszystkie ówczesne sądy. Wprowadzono też wiele innowacji prawnych, przyjętych w sądownictwie dopiero w XX wieku.

Humanitaryzm Inkwizycji
Mało kto zna procedurę sądów inkwizycyjnych. Po przybyciu ogłaszano czas łaski dla ujawnienia się heretyków. Potem powoływano ławników - cieszących się zaufaniem społecznym. Oskarżony sporządzał listę swoich wrogów i ci nie mogli być świadkami. Miał prawo, a nawet obowiązek, korzystania z obrońcy. Do więzienia trafiał gdy nie stawił się na przesłuchanie. Przez cały czas próbowano z nim rozmawiać i nawracać. Korzystano z najlepszych teologów, księży i zaufanych ludzi. Cel był jeden - poznanie prawdy choć oczywiście zdarzały się nadużycia.

początek strony

Inkwizycja a państwo

Inkwizycja pomysł cesarza
Instytucję inkwizycji świeckiej powołał cesarz Justynian I (527-565) w Bizancjum. Nakazywał on ścigać innowierców i konfiskować majątki, a powrót do pogaństwa karać śmiercią. Potępiony został przez biskupów i papieży (np. papież Wigiliusz).

Król rozpoczął ściganie heretyków
To nie Inkwizycja lecz król Robert Pobożny w 1022 rozpoczął ściganie heretyków. Miał co do tego podstawy, gdyż sprzeciwiali się oni zasadom, które utrzymywały integralność państwa. Jednak uczynił to wbrew Kościołowi.

Rok 1028 w Mediolanie
W 1028 roku w Mediolanie władze miejskie podpaliły stosy pod heretykami. Nie uczynił tego Kościół w osobie biskupa Mediolanu, lecz władza państwowa, co świadczy o tym, że była to ruchy groźne, że sprzeciw istniał w społeczeństwie i że stosy były czymś normalnym, jak dla nas dzisiaj więzienie.

Cesarz torturował heretyków przed Inkwizycją
We Włoszech cesarz Fryderyk II tępił i torturował odstępców od wiary w czasach, gdy Kościół opierał się jeszcze przed podobnymi metodami.

Śmierć z ręki prawa
Np. w Strasbourgu w październiku 1582 skazano na stos 134 czarownice

Śmierć dzięki sądom świeckim
Te sprawy, które wykraczały przeciw państwu, były przekazywane pod sądownictwo świeckie. Kary śmierci były przez nich bardzo często ferowane. Podobnie jak stosowanie tortur. Prawie wszyscy papieże protestowali przeciw okrutności sądów świeckich stosujących się do prawa Saksońskiego, ogłoszonego przez cesarza Fryderyka I. Należy przypomnieć że Inkwizycja stosowała przede wszystkim kary moralne.

Polowanie na czarownice
Szaleństwo jakie ogarnęło Europę w związku z czarami spowodowało wiele stosów. Było to jednak fobia wywołana przez ludność a nie Kościół. Spalono ok. 300.000 tys. kobiet. 2/3 tych stosów płonęło jednak w protestanckich Niemczech. 70.000 płonęło w Anglii - oderwanej od Kościoła. Spośród pozostałych wiele było wykorzystywanych przez władzę świecką. Inkwizycja traktowana z ulgą zapewniała przynajmniej sprawę sądową - która rzadko kończyła się śmiercią, podczas gdy np. Kalwin skazywał na śmierć bez procesu.

początek strony

Encyklopedie o Inkwizycji

Poniżej przykłady typowych tekstów o inkwizycji. Na czerwono zaznaczono błędy. Na zielono uszczypliwości, wykrzyknienia mające podsycić atmosferę. Mogłoby się wydawać, że trudno o podobne przykłady łgarstwa i manipulacji. Niestety, zdarza się to często.

Czasopismo Bez dogmatu - Internet, podpis przemilczmy
Święta Inkwizycja Według prawa kontynentalnego i rzymskiego czarownictwo było zbrodnią wyjątkową, crimen excepta, w wypadku której bardzo trudno przedstawić dowody w drodze zwykłej, prawnej procedury. Dlatego najlepszym sposobem udowodnienia przestępstwa miało być przyznanie się winnego.
Sam Bóg przypuszczalnie nie miał w tej sprawie nic do powiedzenia; być może umarł w roku 1486, gdy dwaj bogobojni dominikanie - Jakub Sprenger i Heinrich Kramer - opublikowali "Młot na czarownice". Możliwe zresztą, że umarł 253 lata wcześniej, w roku 1233, gdy święta Inkwizycja powołana została do życia lub w roku 1320, kiedy papież Jan XXII polecił Inkwizycji uśmiercenie wszystkich, którzy oddali się diabłu. A może jeszcze wcześniej, w roku 382, gdy chrześcijański Kościół uznał, że zabity powinien być każdy, kto dopuszcza się herezji.
Ludzie podejrzani o czarownictwo powinni być torturowani tak długo, aż wyznają swe postępki i przyznają się do winy. Powinni być zabici dla dobra świata, aby powstrzymać diabelskie działania w królestwie Bożym i dla własnego dobra, aby przez swą śmierć w pokucie uchronić się przed straszniejszymi następstwami po śmierci.
Przez pierwsze 253 lata istnienia Inkwizycji czarownice palono w sposób nieskodyfikowany, panował w tej dziedzinie ogólny bałagan i chaos. Dopiero gdy Sprenger przekonał papieża Innocentego VIII o potrzebie uregulowania tych spraw i kiedy wspólnie z Kramerem wydali swe wielkie dzieło, kościół mógł przystąpić do polowania metodycznie i w sposób uporządkowany. Od tego czasu w całej Europie stosowano identyczną procedurę, podobne narzędzia tortur i niemal identyczną listę pytań, które należało zadać czarownicy. W sprawie polowania na czarownice, dwa zwaśnione odłamy Kościoła - protestantyzm i katolicyzm potrafiły się doskonale porozumieć, nawet w czasach wojny trzydziestoletniej.

Artykuł składający się z historycznych widzimisie, pełen uszczypliwości, manipulacji i czystych kłamstw. Niestety, taka literatura nie jest odosobnionym przykładem. Poniżej dwa teksty encyklopedyczne. Pierwszy z Wielkiej Encyklopedii Powszechnej wydanej w 1967 roku (data mówi sama za siebie). Drugi jednak wydany już w wolnej Polsce niczym nie odbiega od pierwszego, a nawet idzie dalej (np. pierwsze zdanie). Zaczerpnięty z encyklopedii FOGRY 1998.

.

Encyklopedia r. 1967
Inkwizycja, (...) instytucja kościoła katolickiego do wykrywania i karania ruchów heretyckich i antykościelnych. Początki inkwizycji sięgają panowania Teodozjusza I Wielkiego i Justyniana I; już wtedy istnieli przy kościele specjalni urzędnicy tzw. inquistores. (...) Wzrost opozycji kościelnej i religijnej w XII-XIII w. (katarowie, albigensi) spowodował wzmożenie represji ze strony kościoła (...) Za pontyfikatu Innocentego IV wprowadzono oficjalnie użycie tortur do wymuszania zeznań. Do wytoczenia procesu wystarczało podejrzenie lub denuncjacja szpiegów, utrzymywanych przez inkwizycję. Nazwiska oskarżycieli czy świadków (mógł nim być każdy: krewny, dziecko, nawet zbrodniarz) utrzymywane były w tajemnicy. (...) Oskarżony w praktyce był pozbawiony obrońcy, którego automatycznie oskarżano o sprzyjanie herezji. (...) Najczęściej jednak karano, w zależności od rodzaju zarzucanego czynu chłostą publiczną, ciężkim więzieniem (często dożywotnim) lub śmiercią.(...) Nieco łagodniejsza była inkwizycja we Włoszech, szczególnie w prowincjach i miastach mających własny samorząd (...) Inkwizycja działała tu pod nadzorem władz świeckich, które przeciwstawiały się okrucieństwu. Również w Niemczech działalność inkwizycji była ograniczona przez niektórych cesarzy.(...)W Anglii (...) tortury były w ogóle zakazane.(...)Specyficzny charakter miała inkwizycja hiszpańska. Stosowano tam masowe represje wobec nawróconych mahometan i żydów oskarżanych o tajemne wyznawanie dawnych religii. (...)W wielu jednak krajach działalność inkwizycji zmalała pod wpływem reformacji. (...) Przedmiotem ataków inkwizycji stali się przede wszystkim postępowi uczeni tego okresu. (...)W większości krajów europejskich inkwizycja została zniesiona do końca do XVIII w. Jedynie w najbardziej reakcyjnych krajach przetrwała do połowy XIX w. (...) Na miejscu dawnej inkwizycji istnieje obecnie przy kurii rzymskiej Najwyższa Kongregacji Świętego Oficjum.

Nie ma odniesienia do ówczesnego krwawego sądownictwa. Ani słowa o humanitarnych odkryciach i postępowych zasadach wprowadzonych właśnie przez Inkwizycję. Nie ma w ogóle rozgraniczenia między inkwizycją kościelną i świecką. Ani słowa również o ułaskawianiu, wstawiennictwie papieży (np. o tym że papież przyjmował Żydów w Watykanie w czasie, gdy w Hiszpanii władza świecka ich torturowała. Papież dał im schronienie i zabronił represji). Absurdalne są poglądy o łagodności inkwizycji protestanckiej (sądy Kalwina bez procesu itp.). Kłamstwa dotyczą formy procesu, odmowy obrońcy, oskarżeń za świadczenie itp. (Aby zmniejszyć ilość oskarżeń w pewnym czasie wprowadzono zarzut herezji za oskarżenie!!!) Na koniec informacja całkowicie bez kontekstu, sugerująca przejęcie zbrodniczych praktyk przez Watykan.

Encyklopedia Fogry 1998
Inkwizycja, (...), instytucja policyjno-sądowa Kościoła katolickiego, sięgająca swymi początkami IV w. Rzeczywista jednak działalność inkwizycji rozpoczęła się w 1184, gdy papież Lucjusz III rozkazał wszystkim biskupom zwalczanie herezji, (...) Teoretyczne podstawy dla działania inkwizycji wypracował św. Tomasz z Akwinu w Summa Theologica (II. II, 11, 3). Twierdził on w niej, że heretyków nie należy tolerować, lecz trzeba karać śmiercią. Zadaniem inkwizycji była walka z wszelkimi ruchami heretyckimi, czarownicami i czarami, wszelkimi głosicielami teorii niezgodnych z dogmatami i oficjalną doktryną kościoła. Ofiarami inkwizycji stawali się uczeni, teologowie, ludzie niewygodni dla władz Kościoła lub lokalnych społeczności katolickich Najczęstszymi sposobami działania inkwizycji były: szpiegostwo, donosicielstwo, przesłuchania, tortury, palenie dzieł, palenie heretyków na stosach. Wśród inkwizytorów największą sławę (w spisie dokumentów kościelnych wyróżniony jako "gorliwy obrońca prawowierności") zdobył dominikanin niemiecki Sprenger, autor książki Malleus maleficarum (Młot na czarownice). Książka Sprengera pozostaje w bezpośrednim związku z bullą Innocentego VIII, wg której każda czarownica pozostaje w stosunku płciowym z diabłem. Książka opisuje przesłuchanie i spalenie na stosach dziewięćdziesięciu czarownic. Ile rzeczywiście kobiet spłonęło na stosach inkwizycyjnych pod zarzutem czarów do dziś nie ustalono.(...)

Ten również tendencyjnie napisany artykuł jest prawie dokładną kalką poprzedniej encyklopedii. Wyrzucono z niej kilka informacji dających jednak pewne pozytywne światło (np. to, że w krajach słowiańskich inkwizycja prawie nie działała - ciekawe dlaczego). Na to miejsce wprowadza się tematy (Młot na czarownice, stosunki płciowe z diabłem itp.), które tak przestawione są w 100% manipulacją.


początek strony
Wykorzystane materiały
** artykuł o Inkwizycji
** Grzegorz Świderski Inkwizycja (informacje)
** Rafał A. Ziemkiewicz "Stosy kłamstw o Inkwizycji" (artykuł)
** Vittorio Messori "Czarne Karty Kościoła"
** Encyklopedia Białych Plam
** prof. Adriano Prosperi "Tribunali della coscienza"